Η ατοπική δερματίτιδα είναι μια συχνή μορφή εκζέματος και χαρακτηρίζεται από εκτεταμένη ξηροδερμία, φαγούρα και εμφάνιση διάσπαρτου εξανθήματος. Είναι χρόνια δερματίτιδα, δηλαδή απασχολεί με τις εξάρσεις και υφέσεις της για αρκετά χρόνια.

Η ατοπική δερματίτιδα είναι πιο συχνή σε βρέφη και παιδιά, αλλά μπορεί να εμφανιστεί και σε μεγαλύτερες ηλικίες. Πιθανότερο είναι να εμφανιστεί σε παιδιά που ζουν σε αστικά κέντρα και σε ξηρό κλίμα.


Πού οφείλεται η ατοπική δερματίτιδα;

Από τους πολλούς μηχανισμούς που έχουν εμπλοκή ο κυριότερος είναι αυτός της διαταραχής του φραγμού του δέρματος. Φανταστείτε την επιδερμίδα σαν έναν τοίχο με τούβλα (τα κερατινοκύτταρα) που τα συγκρατεί η λάσπη. Ο «τοίχος» αυτός εμποδίζει την απώλεια του νερού του σώματος σε ένα ελάχιστο όριο. Επίσης, ο τοίχος αυτός εμποδίζει ξένους ερεθιστικούς ή μολυσματικούς παράγοντες να διεισδύουν στον οργανισμό.

Στα άτομα με ατοπική δερματίτιδα υπάρχει μια ενδογενής τάση μειωμένης παραγωγής αυτής της «λάσπης» που έχει σύνθεση από συστατικά όπως η φιλαγγρίνη, τα κεραμίδια και τα σφιγγολιπίδια της επιδερμίδας, δηλαδή συνεκτικές ουσίες μεταξύ των κυττάρων. Αποτέλεσμα είναι η αυξημένη διαδερμική απώλεια νερού σε σχέση με το δέρμα ενός υγιούς παιδιού έως και 8 φορές πάνω από το φυσιολογικό! Έτσι βλέπουμε ξηροδερμία πολύ πιο εύκολα. Η ξηροδερμία επιτρέπει πιο εύκολα την είσοδο ερεθιστικών και αλλεργιογόνων ουσιών στον οργανισμό.


Πώς εκδηλώνεται όμως η νόσος; Πώς θα καταλάβω αν το παιδί μου έχει έξαρση;

Κατ’ αρχήν το δέρμα είναι ξηρό, αφυδατωμένο, τραχύ στην υφή (ξηροδερμία). Ο γονιός μπορεί να το διαπιστώσει με ένα απαλό χάιδεμα στο σώμα του παιδιού. Όταν υπάρχει επεισόδιο έξαρσης μπορεί να εμφανιστεί φαγούρα συνοδευόμενη από εξάνθημα. Έτσι βλέπουμε το παιδί μας να ξύνεται, να παραπονιέται για φαγούρα, να εμφανίζει ανήσυχο ύπνο και ανεξήγητο εκνευρισμό.

Η μορφή του εξανθήματος ποικίλει από απλό ερύθημα έως ρωγμές, φυσαλίδες και εφελκίδες (κακάδια) συχνά επιμολυσμένες από μικρόβια. Η εικόνα μπορεί να διαφέρει ανάλογα με την ηλικία. Έτσι στη βρεφική ηλικία έχουμε εκδήλωση με τη μορφή εκζέματος του προσώπου με επέκταση στο σώμα ενώ στην παιδική ηλικία και την εφηβεία προσβάλλει περισσότερο τις καμπτικές επιφάνειες του σώματος.


Πώς αντιμετωπίζουμε την ατοπική δερματίτιδα;

Πάντα το θεραπευτικό πλάνο το εξατομικεύει ο δερματολόγος. Και αυτό γιατί κάθε δερματίτιδα και κάθε ασθενής είναι ξεχωριστές περιπτώσεις. Ειδικότερα η θεραπεία εξαρτάται από την ηλικία, τα συμπτώματα και τη γενική κατάσταση του παιδιού.

Οι θεραπευτικοί στόχοι είναι η επούλωση του δέρματος και η πρόληψη των εξάρσεων, μέχρι την οριστική ύφεση της νόσου.


Πώς χρησιμοποιούμε τις ενυδατικές κρέμες;

Οι ειδικές μαλακτικές, ενυδατικές κρέμες και σαμπουάν για την ενυδάτωση και περιποίηση του δέρματος αποτελούν τον ακρογωνιαίο λίθο της θεραπείας. Δίνουν λύση τόσο στην αντιμετώπιση της έξαρσης όσο και στη θεραπεία συντήρησης.


Στην ουσία ο ρόλος τους είναι να ενυδατώνουν, να καταπραΰνουν και να προστατεύουν το δέρμα, δημιουργώντας έναν φράκτη προστασίας από εξωτερικούς ερεθιστικούς παράγοντες.


Τι πρέπει να αποφεύγει κάποιος που πάσχει από ατοπική δερματίτιδα;

Έξαρση συνήθως προκαλούν οι εξής ερεθιστικοί παράγοντες:

  • Σκόνη του σπιτιού

  • Επαφή με μάλλινα ή συνθετικά ρούχα

  • Σαπούνια και προϊόντα καθαρισμού με αρώματα και χρώματα

  • Συνθετικά απορρυπαντικά και μαλακτικά ρούχων

  • Αρώματα και καλλυντικά

  • Ουσίες όπως το χλώριο, ορυκτέλαια ή διαλύτες

  • Καπνός των τσιγάρων

  • Αλλεργιογόνα από φυτά, ζώα ή τον αέρα, τρόφιμα (αυγά, φιστίκια, γάλα, ψάρια, προϊόντα σόγιας και σιτάρι) ακάρεα σκόνης, μούχλα, γύρη, τρίχωμα σκύλου ή γάτας.

  • Άγχος

  • Λοιμώξεις του δέρματος

  • Κρύο και ξηρό κλίμα

  • Χρήση σφουγγαριού στο μπάνιο

Τι πρέπει να προσέχω στα ρούχα του παιδιού;

  • Το δέρμα του παιδιού θέλουμε να είναι σε επαφή μόνο με βαμβακερό ύφασμα . Απαγορεύουμε τη χρήση μάλλινων ή συνθετικών ρούχων κατάσαρκα στο δέρμα.

  • Πλένουμε τα ρούχα μόνο με ειδικά απορρυπαντικά και μαλακτικό. Τα συνήθη βαριά επιδεινώνουν την ξηροδερμία.

  • Τα παπούτσια πρέπει πάντα να έχουν εσωτερική δερμάτινη ή βαμβακερή επένδυση.


Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφτείτε την παρακάτω σελίδα:

Τι είναι η ατοπική δερματίτιδα; Πού εμφανίζεται;| https://www.kazakos-derma.gr/

Πηγή: Καζάκος Χαράλαμπος, Δερματολόγος-Αφροδισιολόγος